De penitentiaire inrichting in Beveren werd in maart 2014 in gebruik genomen. Het is een van de nieuwe gevangenissen die voorzien zijn in het Masterplan 2008 – 2012 – 2016 voor een gevangenisinfrastructuur in humane omstandigheden dat een antwoord moet bieden op de overbevolking in onze gevangenissen. Er is plaats voor 312 mannelijke gedetineerden.

Geschiedenis

Samenwerking federale overheid en privé-consortium

De federale overheid koos voor de bouw van de nieuwe gevangenissen voor een samenwerking met privé-consortia. Voor iedere nieuwe gevangenis werd een privé-consortium gekozen. Zij staan in voor het ontwerp, de bouw, de financiering en het onderhoud van de gevangenis volgens de zogenaamde DBFM-overeenkomst (Design, Build, Finance & Maintain). BAM PPP is de privé-partner voor de PI in Beveren.

De federale overheid betaalt gedurende 25 jaar een vergoeding en is daarna eigenaar van het gebouw. Gedurende die 25 jaar onderhoudt de privé-partner het gebouw en de aanwezige technische installaties. Naast die onderhoudswerken is de privé-partner ook verantwoordelijk voor het gesorteerd afvalbeheer, de catering voor zowel personeel als gedetineerden (elk met hun eigen productiezone), de uitbating van de wasserij, het groenonderhoud en de schoonmaak van de gebouwen en lokalen buiten het cellencomplex.

Regime

In iedere vleugel heerst een ander regime, met een verschillend niveau van voorrechten voor de gedetineerden die hier verblijven. In vleugel A is een sectie voorzien voor gedetineerden die een veiligheidsrisico of ongepast gedrag vertonen en daardoor een beperkter regime hebben. Op die sectie is er ook een hoge veiligheidscel. Nieuwe gedetineerden starten in vleugel B waar zij onthaald en gescreend worden. De twee overige vleugels C en D bieden een gestructureerd open regime waar gedetineerden kunnen deelnemen aan tal van activiteiten per sectie (ontspanning, fitness, koken, enz). Die gedetineerden kunnen vrij bewegen tijdens welbepaalde momenten en bij elkaar op cel gaan. Zij worden aangespoord om te werken of een opleiding te volgen. Het is immers belangrijk dat zij gemotiveerd zijn om te investeren in hun re-integratie. De PI Beveren werkt aan een herstelgerichte invulling van de tijd die de gedetineerde in de gevangenis zit waarbij de schade aan het slachtoffer centraal staat.

Infrastructuur

In de penitentiaire inrichting (PI) Beveren is plaats voor 312 mannelijke gedetineerden, waarvan 2/3 veroordeelden en 1/3 gedetineerden die door de raadkamer zijn doorverwezen naar de bevoegde rechtbank voor hun vonnis. De PI Beveren bestaat uit vier delen: het inkomgebouw, het dienstengebouw, het cellencomplex en het logistiek/werkgebouw. Het dienstengebouw omvat de kantoren van de administratie, het sportcomplex, het bezoekcomplex, het onthaalcomplex voor gedetineerden, het nationaal transfertcomplex en het zittingszalencomplex dat onder andere door de strafuitvoeringsrechtbank en andere rechtbanken kan worden gebruikt. In het dienstengebouw zijn ook enkele cellen voorzien voor een specifieke doelgroep gedetineerden. Het cellencomplex bestaat uit vier vleugels met een gedifferentieerd regime die  gelegen zijn rond een centrale toezichtskern die op de vier vleugels uitkijkt. Er zijn cellen voor één of twee personen die zijn uitgerust met sanitaire voorzieningen. Elke vleugel bestaat uit drie secties. De PI heeft twee gesloten wandelingen die voorzien zijn van beplanting en beveiliging tegen helikopterontsnappingen.

Werkplaatsen

De PI Beveren beschikt over verschillende werkplaatsen waar minstens 100 gedetineerden kunnen werken voor privébedrijven. Zij kunnen ook onderhouds- en huishoudelijk werk verrichten in de keuken, de wasserij en de onderhoudsdiensten waar zij ervaringsattesten kunnen verwerven. Gedetineerdenarbeid is een van de pijlers in het Belgische detentiebeleid omdat dit een cruciale rol speelt in het re-integratieproces. Gedetineerden krijgen zo de kans om hun detentietijd zo zinvol mogelijk in te vullen, hun burgerlijke partij of andere schulden af te betalen en professionele en sociale vaardigheden te verwerven die hen helpen om na hun vrijlating een job te vinden.

Activiteiten voor gedetineerden

De PI Beveren werkt samen met de Vlaamse Gemeenschap om gedetineerden te ondersteunen in zes belangrijke pijlers: welzijn, gezondheidszorg, werkgelegenheid, onderwijs, cultuur en sport. Die pijlers zijn opgenomen in het Strategisch Plan voor Hulp- en Dienstverlening dat in 2001 werd gelanceerd en dat bestaat in alle Vlaamse en Brusselse gevangenissen.

Gedetineerden kunnen verschillende cursussen volgen en hierbij rekenen op de expertise van professionele lesgevers en trainers. De gevangenis biedt de nodige infrastructuur en materiaal, zoals een leskeuken, een computerklas en infrastructuur voor beroepsopleidingen. De PI heeft ook een ruime sport- en ontspanningszaal, een terrein voor buitensport en twee fitnesszalen. Op de twee wandelingen kunnen de gedetineerden ook aan sport doen.