De stervormige gevangenis van Bergen doet sinds 1870 dienst als arrest- en strafhuis. Deze inrichting beschikt ook over een vrouwenafdeling en een psychiatrisch gedeelte.
Geschiedenis
De bouw van de gevangenis van Bergen ging van start in 1863 en in 1867 werd ze in gebruik genomen. Het gaat om een stervormige cellulaire gevangenis, naar het Ducpétiaux-model. De oppervlakte van de inrichting bedraagt 1ha600.
De geschiedenis ervan is onmiskenbaar verbonden met de geschiedenis van ons land. Een monument ter nagedachtenis van de krijgsgevangenen die weggevoerd zijn naar de concentratiekampen werd opgericht aan de ommuring op de plaats van de voormalige toegangsdeur van de gevangenis.
Paul Verlaine werd er opgesloten van oktober 1873 tot januari 1875 naar aanleiding van zijn veroordeling wegens slagen en verwondingen toegebracht aan Rimbaud. Hij schreef er overigens gedichten, die hij in eerste instantie van plan was om te bundelen onder de titel ‘cellulairement’. Hij is uiteindelijk afgestapt van dat idee en de gedichten zijn nu verspreid over hoofdzakelijk drie bundels: ‘sagesse’, ‘jadis et naguère’, en ‘parallèlement’.
De mannenafdeling bestaat uit vier vleugels die respectievelijk gemoderniseerd en opnieuw in gebruik genomen zijn in 1992, 1997, 1999 en 2003. Zij beschikt voorts over een psychiatrische afdeling, eveneens in 1997 gerenoveerd. In 1987 werd er een cirkelvormig vrouwenkwartier op twee niveaus bijgebouwd.
Regime
De gevangenis van Bergen is een arresthuis (bestemd voor personen in preventieve hechtenis) en een strafhuis (bestemd voor de veroordeelde gedetineerden). De inrichting beschikt ook over een detentiekwartier voor vrouwen en over een psychiatrische afdeling.
Infrastructuur
De gevangenis is een gesloten cellulaire inrichting. Ze doet dienst als arrest- en strafhuis en heeft zowel een mannelijke als vrouwelijke bevolking. Er is een een psychiatrische afdeling die plaats biedt aan personen die vallen onder de wet tot bescherming van de maatschappij.
De mannenafdeling bestaat uit vier vleugels en de psychiatrische afdeling. Er is een totale theoretische opvangcapaciteit van 274 personen. De vrouwenafdeling heeft een theoretische opvangcapaciteit voor 29 personen.
Werkplaatsen
De gevangenis van Bergen beschikt over een beperkte ruimte voor de tewerkstelling van de gedetineerden. De werkplaats, die werkgelegenheid biedt aan 30 tot 40 gedetineerden, functioneert het hele jaar door. Het werk bestaat hoofdzaak uit het assembleren van inbouwdozen, chloriden, clips van verschillende grootte enzovoort.
Bepaalde werken worden ook bij gelegenheid uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld een mailing of enveloppen vouwen en etiketteren voor verschillende organisaties of ondernemingen (zoals de Union des Classes Moyennes, de Comptoir Russe of de gemeenteadministratie van Bergen). De gevangenis beschikt ook over een werkplaats in het vrouwenkwartier. In die werkplaats wordt vooral naaiwerk gedaan, voornamelijk bestemd voor de vervaardiging van kledij voor de gevangenisbevolking. Deze werkplaats stelt gemiddeld 13 vrouwen te werk.