Onderzoek toont aan dat twee op drie Belgische gedetineerden ooit al een illegale drug heeft gebruikt. In de gevangenis zelf is dat een op drie gedetineerden. Een gevangenis is immers niet volledig afgesloten van de buitenwereld. Na cannabisgebruik, komen heroïnegebruik en illegaal medicatiegebruik het vaakst voor.

Mensen komen vaak in de gevangenis terecht door problematisch druggebruik. Maar soms beginnen ze pas in de gevangenis te experimenteren met drugs om zich te ontspannen, problemen te vergeten of de tijd te doden. Die mensen hebben begeleiding en hulp nodig tijdens hun detentie. Ze hebben niet enkel gezondheidsproblemen maar zijn vaak ook gewelddadig en zetten het samenlevingsklimaat in de gevangenis onder druk. Een gevangenisbeleid om druggebruik te voorkomen, te behandelen en drugschade te beperken is dan ook noodzakelijk. Zo kunnen deze gedetineerden met succes hun weg in de maatschappij terugvinden en hebben ze minder kans om te hervallen in hun druggebruik.

Het drugsbeleid in de Belgische gevangenissen wordt zo goed mogelijk afgestemd op het drugsbeleid in de vrije samenleving. Zowel voor personeel als gedetineerden vinden initiatieven plaats rond drugspreventie en informatie over drugs, schadebeperking, drugshulpverlening en controle en veiligheid. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met externe partners en twee regionale drugscoördinatoren die verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling en de uitvoering van het drugsbeleid in de gevangenissen.