Wanneer een kind wordt geconfronteerd met de scheiding van de ouders, kan de familierechter het kind uitnodigen om van gedachten te wisselen over beslissingen die hem of haar direct aangaan. Om het kind gerust te stellen bij de voorbereiding van dit gesprek, heeft Justitie passende hulpmiddelen beschikbaar gesteld.
"Als je wil, mag je altijd jouw mening geven hierover. Ik luister graag naar je.” Wanneer een kind of een tiener deze brief ontvangt met het voorstel om een rechter te ontmoeten na de scheiding van de ouders, beginnen de vragen door hun hoofd te spoken. Waarom moet ik met een rechter praten? Wat moet ik zeggen? Moet ik kiezen tussen mijn ouders? Wordt er echt rekening gehouden met mijn mening?
In 2023 werden in België 10.306 echtscheidingen uitgesproken waarbij één of meer minderjarige kinderen betrokken waren. De bijhorende juridische stappen lijken vaak overweldigend, vooral voor de jongsten. Het is essentieel om kinderen hulpmiddelen te bieden die hen begeleiden bij de procedure en hen helpen zich op hun gemak te voelen.
Drie hulpmiddelen om te informeren en gerust te stellen
Daarom is vandaag een initiatief gelanceerd dat kinderen helpt om het hoorrecht wanneer hun ouders uit elkaar gaan beter te begrijpen. Drie federale instanties werkten samen om middelen te creëren op maat van jongeren: klare taal en toegankelijke beelden die het gesprek met de rechter minder mysterieus maken.
De uitnodiging om de rechter te spreken, herzien en geharmoniseerd
Het Klare Taal-team van IGO (Instituut voor Gerechtelijke Opleiding) heeft het officiële document dat minderjarigen per post ontvangen volledig opnieuw ontworpen. Dit document bevat de uitnodiging voor een gesprek met de rechter. Het nieuwe format maakt gebruik van vereenvoudigde taal, duidelijke zinnen en pictogrammen om de informatie begrijpelijk te maken voor kinderen.
Aan de brief is ook een uitlegfiche en een antwoordformulier toegevoegd. Dankzij een korte samenvatting van de procedure krijgt het kind antwoord op de eerste vragen en krijgt het een duidelijk overzicht van de volgende stappen.
Informatieve webpagina’s om kinderen en ouders te begeleiden
FOD Justitie ontwierp een nieuwe online rubriek om zowel kinderen als ouders te informeren over de procedure van het gesprek met de rechter. De pagina’s zijn in twee grote brokken verdeeld: één voor kinderen en één voor ouders. Deze onderverdeling biedt elke partij een houvast om de juridische en emotionele aspecten van dit proces te begrijpen en beheren.
De opbouw van de "kindpagina's" heeft als doel om de informatie toegankelijk te maken en kinderen te helpen hun rol en rechten tijdens de procedure beter te begrijpen. De presentatie is intuïtief, de taal is aangepast en het juridische jargon wordt vermeden.
Ouders vinden op hun specifieke pagina gedetailleerde informatie over de rechten van hun kind, de stappen waarmee het kind te maken krijgt. Bovendien vinden ze er de nodige middelen om hun kind juridisch en emotioneel te ondersteunen tijdens deze periode.
Een animatievideo om alles te begrijpen en jezelf gerust te stellen
Het College van de hoven en rechtbanken legt in een heldere video het verloop uit van de ontmoeting tussen het kind en de rechter. Van het ontvangen van de uitnodiging tot het verlaten van de rechtbank. In anderhalve minuut wordt elke stap van de procedure haarfijn geïllustreerd om het kind te laten begrijpen wat een hoorzitting voor de familierechter inhoudt.
De video is een hulpmiddel om de bezorgdheid die zo'n hoorzitting kan oproepen te verminderen en om het vertrouwen van het kind in het proces te versterken. Via verschillende personages ontdekt het kind een luisterende, gemoedelijke rechter en een omgeving waarin zijn of haar mening wordt meegenomen.
Een menselijk en toegankelijk gerecht
Deze initiatieven maken deel uit van een gemeenschappelijke drang om het gerecht toegankelijker te maken voor minderjarigen en hen te helpen hun stem op een rustige en geïnformeerde manier te laten horen.
Het is van groot belang dat minderjarigen hun hoorrecht in het kader van de ouderlijke scheiding volledig kunnen uitoefenen. Elk kind verdient het om zijn rechten te begrijpen. Elk kind verdient het om op een zorgzame manier begeleid te worden tijdens deze belangrijke levensfasen.
Omdat de stem van elk kind telt en het verdient om gehoord te worden.