Slachtoffers van terrorisme kunnen financiële hulp aanvragen bij de overheid. Zij krijgen daarvoor een termijn van 3 jaar vanaf de datum dat de feiten officieel erkend zijn als terrorisme. Voor bepaalde terreurslachtoffers loopt die termijn binnenkort af: hun aanvragen moeten voor 18 maart 2020 zijn ingediend. De overheid houdt eraan de personen in kwestie te informeren over hun rechten.

Voor wie?

Voor slachtoffers van de feiten die officieel erkend zijn als terrorisme op 15 maart 2017 loopt de termijn voor aanvragen tot financiële hulp binnenkort af. Hun aanvragen moeten voor 18 maart 2020 zijn ingediend. Het gaat concreet om de slachtoffers van de volgende aanslagen:

  • de aanslag op de metro, op 8 juni 2012, te Brussel (België);
  • de aanslag op het Joods museum, op 24 mei 2014, te Brussel (België);
  • de aanslag op een supermarkt, op 9 januari 2015, te Parijs (Frankrijk);
  • de aanslag op straat, op 6 maart 2015, te Bamako (Mali);
  • de aanslag op een museum, op 18 maart 2015, te Tunis (Tunesië);
  • de aanslag op een strand, op 26 juni 2015, te Sousse (Tunesië);
  • de aanslag op een concertzaal en andere plaatsten, op 13 november 2015, te Parijs (Frankrijk);
  • de aanslag op een hotel, op 20 november 2015, te Bamako (Mali);
  • de aanslag op de luchthaven te Zaventem en op het metrostation Maalbeek te Brussel, op 22 maart 2016 (België);
  • de aanslag op de openbare weg, op 14 juli 2016, te Nice (Frankrijk);
  • de aanslag op straat, op 6 augustus 2016, te Charleroi (België);
  • de aanslag op straat, op 5 oktober 2016, te Schaarbeek (België);de aanslag in een discotheek, op 1 januari 2017, te Istanboel (Turkije).

Financiële hulp is mogelijk voor verschillende categorieën van slachtoffers: bijv. voor mensen die rechtstreeks of onrechtstreeks getroffen waren, maar ook voor na- en naastbestaanden. Op de website van de FOD Justitie staat wie aanspraak kan maken op financiële hulp en voor welke schade vergoedingen mogelijk zijn.

De Commissie garandeert geen volledige schadeloosstelling maar een billijke financiële hulp. De financiële hulp (of hoofdhulp) is subsidiair, de Commissie houdt dus ook rekening met de mogelijkheden tot schadeloosstelling via andere bronnen (bv. verzekeringen of ziekenfondsen).

Procedure

Alle praktische informatie over het indienen van een aanvraag is beschikbaar op de website van de FOD Justitie. Aan de hand van een ingevuld formulier en de nodige bewijsstukken, kan de Commissie voor Financiële hulp de aanvraag behandelen. Slachtoffers die een aanvraag tot financiële hulp indienen, vragen op die manier ook automatisch het statuut van nationale solidariteit aan. Dat is een statuut waarbij rechtstreekse slachtoffers bijv. een invaliditeitspensioen of terugbetaling van medische verzorging kunnen verkrijgen.

Na de termijn

Slachtoffers die hun aanvraag tot financiële hulp indienen na het verstrijken van de wettelijke termijn  kunnen geen beroep meer doen op de tussenkomst van de Commissie voor Financiële hulp. De Commissie zal hun aanvragen wel nog overmaken aan de federale cel Burgerslachtoffers opdat zij kunnen nagaan of de persoon in kwestie wel nog recht heeft op het statuut voor nationale solidariteit.

Ook andere diensten kunnen slachtoffers verder ondersteunen bij de verwerking van de feiten. Wie dat wenst, kan een beroep te doen op een erkende vereniging voor slachtofferhulp of op een dienst slachtofferonthaal van de justitiehuizen. Hun tussenkomst is gratis. Slachtoffers kunnen ook een beroep doen op een advocaat. De wet voorziet de mogelijkheid om, onder bepaalde voorwaarden, een financiële tegemoetkoming in advocatenkosten te genieten.

Context

Op basis van de cijfers in december 2019 heeft de Commissie voor Financiële hulp in totaal al meer dan 4 miljoen euro toegekend en zijn er al meer dan 1000 dossiers in behandeling. Toch stelt de overheid vast dat niet alle slachtoffers een beroep doen op dat aanbod tot financiële hulp. De beslissing om al dan niet een aanvraag in te dienen, komt uiteraard enkel aan de betrokken personen zelf toe.

Toch blijft de overheid zich inspannen om het aanbod kenbaar te maken opdat slachtoffers een geïnformeerde keuze kunnen maken. Zo organiseerde de FOD Justitie op 12 november 2019 een ontmoeting en uitwisseling met Belgen die getroffen werden door terreur in het buitenland. In 2018 namen ook 185 slachtoffers deel aan gesprekken met experten om beter wegwijs te raken in hun financieel dossier.

Standpunt van de minister

“Wat het is om dierbaren te verliezen aan terreurgeweld, kunnen wij ons niet voorstellen. Wat we wel kunnen doen, is proberen op elke mogelijke manier te helpen in het verwerkingsproces. Een van de manieren waarop we dat trachten te doen is door financiële steun aan te bieden. Als slachtoffer heeft u daar recht op.

De termijn om financiële hulp aan te vragen voor slachtoffers van terreur loopt tot drie jaar nadat de feiten erkend zijn. De termijn voor de feiten, erkend in maart 2017, loopt binnenkort af. Ik zou ieder slachtoffer aanraden om de financiële hulp aan te vragen. Wie zoveel te verwerken krijgt, zou zich geen zorgen moeten maken of hij of zij de ziekenhuisrekeningen wel kan betalen.”

Koen Geens, minister van Justitie