Middag van het recht 30 oktober 2015: ‘Internet en nieuwe technologieën. Welke nieuwe middelen voor de opsporings- en vervolgingsautoriteiten?’
Op 30 oktober 2015 lanceerde het directoraat-generaal Wetgeving en Fundamentele rechten en Vrijheden de tweede cyclus van de middagen van het recht. De spits werd afgebeten met een sessie over internet en nieuwe technologieën in het opsporings- en vervolgingsbeleid. Welke zijn de uitdagingen voor onze opsporings- en vervolgingsautoriteiten om gelijke tred te houden met de technologische evoluties in criminaliteitsbestrijding? Een honderdtal aanwezigen kregen twee interessante uiteenzettingen en namen deel aan de boeiende discussie achteraf.
Belang van gelijke wapens
Onderzoeksrechter Philippe Van Linthout wees op de snelheid waarmee cybercriminaliteit evolueert en de nood aan een wettelijk arsenaal dat hieraan aangepast is. De onderzoeksrechter zou met gelijke wapens moeten kunnen vechten om de waarheidsvinding mogelijk te maken. Maar de grenzeloosheid van het internet staat daarbij in schril contrast tot de juridische grenzen die worden bepaald door bijvoorbeeld territorialiteitskwesties. De autoriteiten hebben niet dezelfde bewegingsvrijheid als de cybercriminelen. Tegelijk benadrukte hij de belangenafweging die komt kijken bij het hanteren van privacy-invasieve onderzoeksmethodes, en dit terwijl de sociale media vaak over meer gegevens beschikken dan de onderzoeksrechters kunnen.
Docent Vanessa Franssen van de Universiteit van Luik gaf een overzicht van de bestaande onderzoeksmethoden en wees in het bijzonder op de mogelijkheden die het beslag vandaag al verstrekken. Toch moeten we nadenken over nieuwe crite
ria omdat we de grenzen van de huidige methodes nu al vaststellen. De samenwerking met privé-actoren is van cruciaal belang. Maar ook daar zijn er moeilijkheden zoals de afdwingbaarheid van een medewerkingsverplichting en de nood aan rechtszekerheid voor Internet Service Providers.
De discussie toonde tot slot ook het belang aan van internationale samenwerking en de moeilijkheden die soms in de praktijk worden vastgesteld bij het uitvoeren van rechtshulpverzoeken.
