De gevangenis van Namen doet sinds 1874 dienst als arrest- en strafhuis. De gevangenis heeft een stervorm en bestaat uit open afdelingen. Er is ook een psychiatrisch gedeelte.

Geschiedenis

Edouard Ducpétiaux, eerste inspecteur-generaal van de gevangenissen van het onafhankelijke België, stond in voor het ontwerp van de gevangenis van Namen. Deze inrichting werd ingehuldigd in 1876 en is gebouwd naar het model van een vierster.

Omheen het centrum dat oorspronkelijk een observatiefunctie had, vertakken zich de drie detentievleugels voor mannelijke gedetineerden. Het kwartier voor de vrouwelijke gedetineerden daarentegen was gesitueerd op twee verdiepingen van de vierde arm, waarvan het gelijkvloers ingenomen werd door de administratieve lokalen en de bezoekzaal. In 1970 werd een psychiatrische afdeling gebouwd in het verlengde van vleugel B. Vandaag verblijven geen vrouwelijke gedetineerden meer in Namen.

Van een cellulair regime dat zich concentreerde op isolering voor de verbetering van de gedetineerden, is de gevangenis geleidelijk en onmiskenbaar geëvolueerd naar een meer gemeenschappelijk regime.

Doelstelling is de re-integratie van de gedetineerde in het maatschappelijk leven en beroepsleven. De gevangenis mag dan ook niet louter fungeren als plaats waar de gedetineerde wordt ‘uitgeschakeld’, maar moet ook en vooral een brug slaan naar een sociaal aangepast gedrag en leven.

De gevangenis van Namen ligt in het stadscentrum, wat ingaat tegen de huidige tendens. Die ligging maakt dat zij een populaire inrichting bij veroordeelden is, die er gemakkelijker bezoek ontvangen dan in de moderne gevangenissen buiten het centrum. Bepaalde vleugels van de gevangenis zullen worden gerenoveerd.

 

Regime

De gevangenis van Namen deed dus voornamelijk dienst als arresthuis voor mannen en vrouwen, maar omvat ook een psychiatrische afdeling. Er was een mannenkwartier, dat drie vleugels met elk drie afdelingen besloeg, naast een vrouwenkwartier met 20 plaatsen en een psychiatrische afdeling met 24 plaatsen. De vrouwelijke gedetineerden werden in de loop van 2010 overgebracht naar andere vrouwenkwartieren in het zuiden van het land om de gevangenis van Jamioulx te ontlasten. Daar moesten immers dringende asbestverwijderingswerken gebeuren. Sinds dan zitten er geen vrouwen meer in de gevangenis van Namen en bestaat de gevangenisbevolking uitsluitend uit mannen.

In het mannenkwartier geldt een ‘progressief’ regime tussen de drie vleugels van het kwartier. De binnenkomende gedetineerden (beklaagden en veroordeelden) worden in principe ondergebracht in vleugel B. Zij hebben later de mogelijkheid over te gaan naar vleugel C naargelang van hun rechtstoestand (beklaagde doorgezonden in de hoedanigheid van veroordeelde) en hun gedrag. Sommigen kunnen uiteindelijk overgaan naar vleugel A, een open vleugel (deuren geopend overdag) met werkende gedetineerden.

Infrastructuur

De totale capaciteit van de gevangenis van Namen bedraagt 134 plaatsen, waarvan 22 in de psychiatrische afdeling. De jongste jaren werd de infrastructuur gemoderniseerd in de lokalen bestemd voor opleiding en verzorging van de gedetineerden. Een theaterzaal werd ingericht op de verdieping van de annex. Een lokaal is ingericht voor ongestoord bezoek.

Werkplaatsen

De gevangenis van Namen beschikt over één werkhuis 'Entrepreneur' (werkoppervlakte ongeveer 180 m2 + 300 m2 bergruimte). Er kunnen maximaal 10 gedetineerden werken (varieert naargelang het soort arbeid). Er kunnen allerlei soorten arbeid verricht worden: monteren, inpakken, verpakken, kartonneren, enz.