Seksuele uitbuiting is een gesel voor heel veel slachtoffers. Deze vorm van criminaliteit nam doorheen de tijd andere gedaanten aan. Terwijl er enkele jaren geleden nog voornamelijk netwerken uit Oost-Europese landen actief waren in mensenhandel met het oog op seksuele uitbuiting, is de huidige context intussen veel complexer.

De campagne ‘Blind Betting’ wil een licht werpen op seksuele uitbuiting en vooral op het fenomeen van loverboys, die jonge meisjes trachten te verleiden en voor zich te winnen met valse beloften, om ze daarna seksueel uit te buiten.

Context

Seksuele uitbuiting blijft vandaag niet langer beperkt tot het kader van georganiseerde netwerken en zaken van uitbuiting vallen ook veel vaker voor. Nu eens gaat het om Belgische burgers die jonge meisjes verleiden om ze vervolgens in de prostitutie te dwingen, dan weer om koppels waarvan de man zijn partner verplicht om zich te prostitueren. Kansarme minderjarige meisjes kunnen een doelwit vormen voor de daders van dat soort misdrijven.

Voor de daders zijn sociale media tegenwoordig een essentieel instrument voor hun misdadige praktijken. Dat geldt overigens voor alle vormen van criminaliteit, waarvan seksuele uitbuiting er één is. Seksuele uitbuiting gebeurt steeds vaker achter de schermen doordat contacten tussen personen tegenwoordig voornamelijk online worden gelegd. Dat maakt het moeilijker om de slachtoffers op het spoor te komen, om de plaatsen van uitbuiting te lokaliseren en, bijgevolg, om de belangrijkste bekommernis van de actoren in het veld aan te pakken: uitgebuite personen hulp en ondersteuning bieden.

Cijfers

In 2020 openden de Belgische parketten 233 nieuwe dossiers inzake seksuele uitbuiting en gingen 52 slachtoffers akkoord om een beschermingsprocedure in het kader van mensenhandel op te starten. Niet alle slachtoffers willen een beschermingsprocedure opstarten uit vrees voor represailles, omdat mensen uit hun naaste omgeving worden bedreigd of uit schaamte.

Campagne

Achter de beloften die tijdens het ‘verleidingsspel’ worden gemaakt, schuilt een weerzinwekkende realiteit: gedwongen prostitutie, geweld, bedreigingen, enz., die het dagelijkse leven van de meisjes bepalen. De campagne ‘Blind Betting’ wil de ogen openen voor die realiteit. De kaart in dit “spel” heeft namelijk twee zijden: één die veelbelovend lijkt, maar nep is en een andere, die de rauwe realiteit is. De campagne informeert ook over de diensten die kunnen helpen bij seksuele uitbuiting.

De campagne loopt een week lang vanaf 18 oktober, de Europese Dag van de Mensenhandel.

De campagne zal zichtbaar zijn in drie grote Belgische stations: Brussel-Zuid, Luik-Guillemins en Antwerpen-Centraal. 

Kader

De campagne zal in de meeste Europese landen worden gevoerd. Het gaat om een actieplan dat werd uitgewerkt in het kader van de beleidscyclus ter bestrijding van de georganiseerde criminaliteit van de Europese Commissie (EMPACT). Dit initiatief, dat onder de bescherming staat van EUROPOL, wordt gedragen door de centrale diensten van de diverse Europese politiediensten die actief zijn in de strijd tegen mensenhandel.

Deze ‘sleutel op de deur’-campagne wordt aangepast aan en gevoerd volgens de realiteit in elk betrokken land. De Belgische federale gerechtelijke politie is lid van de Interdepartementale Coördinatiecel ter bestrijding van mensensmokkel en mensenhandel van de FOD Justitie. Het was de wens van de federale politie om haar partners te betrekken bij de campagne. Het gaat onder meer om de FOD Justitie, Myria en de drie gespecialiseerde opvangcentra voor slachtoffers van mensenhandel: PAG-ASA, Payoke en Sürya.

Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee:

“De slachtoffers van mensenhandel krijgen in België een specifiek statuut dat hen beschermt tegen mensenhandelaars. Binnen dit unieke systeem worden daders vervolgd voor de rechtbank terwijl slachtoffers bescherming krijgen en opvang. De slachtoffers zelf vinden nog te weinig hun weg naar onze drie gespecialiseerde centra en met deze campagne willen we hen overtuigen om die stap te zetten. We richten ons tot de meest kwetsbaren, maar tevens ook tot de meest onzichtbaren in onze samenleving. Niet alleen om de daders te kunnen vervolgen, maar net zo goed om slachtoffers hun rechten als slachtoffer te kunnen toekennen en de kans op een waardig leven te geven.”

Annelies Verlinden, minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing:

“Onze maatschappij evolueert voortdurend, zo ook de criminaliteit. Internet speelt daarin steeds een grotere rol. Daders van seksuele uitbuiting benaderen hun potentiële slachtoffers, vaak jonge meisjes, alsmaar vaker online. Het is onze taak om potentiële slachtoffers daar zo goed mogelijk tegen te beschermen en te responsabiliseren. Misbruik via internet stopt niet aan de grens, onze aanpak mag dat ook niet doen. Samen met de Europese collega’s gaan we de strijd tegen seksuele uitbuiting aan.”

Perscontact

edward@teamustitie.be