Op 17 en 18 oktober organiseert het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) in Brussel de slotconferentie van het Europees GIFT-project. Die staat volledig in het teken van het forensisch onderzoek van ‘gecontamineerde’ plaatsen waar misdrijven zich hebben voorgedaan. Wanneer er chemische, biologische, radioactieve of nucleaire verontreinigingen aanwezig zijn, verloopt het forensisch en juridisch onderzoek op de plaats van het misdrijf niet volgens de gangbare routineprocedures. Tijdens deze conferentie worden de resultaten van het GIFT-project gepresenteerd aan de interne veiligheidsdiensten (politie, civiele bescherming, forensische laboratoria). De conferentie wordt bijgewoond door 150 personen uit 15 landen. De deelnemers zullen o.a. de GIFT-toolbox voorgesteld krijgen met een aantal specifieke werkinstructies in het geval van chemische, biologische, radioactieve of nucleaire verontreinigingen.

Om de impact van een aanslag zo groot mogelijk te maken, gebruiken terroristen diverse middelen: explosieven, vuurwapens, voertuigen als wapen enz. Een mogelijk scenario is dat misdadigers op een bepaald ogenblik materialen gaan gebruiken om een chemische, biologische, radiologische of nucleaire (CBRN) besmetting te veroorzaken. Dergelijke CBRN-incidenten kunnen ofwel groot zijn of eerder beperkt. Denk in dat laatste geval aan de brieven met wit poeder die een vijftal jaar geleden verspreid werden.

In deze CBRN-scenario’s werd er tot op vandaag voornamelijk - en terecht - gefocust op de volksgezondheid. Juridisch gezien willen we echter de slachtoffers, daders, en medeplichtigen correct en snel identificeren. Maar die forensische onderzoeken worden sterk bemoeilijkt door de mogelijke contaminatie of besmetting van overtuigingsstukken door deze gevaarlijke substanties. De gecontamineerde voorwerpen kunnen niet zomaar in een klassiek forensisch laboratorium worden onderzocht net omwille van de gezondheidsrisico’s, en de huidige de-contaminatieprocedures vernietigen dan weer DNA, vingerafdrukken en andere forensische sporen …

Op Europees niveau krijgt de CBRN-problematiek alvast de nodige aandacht. Zo sponsort de Europese Commissie het GIFT-onderzoeksproject dat forensisch onderzoek in dergelijke omstandigheden mogelijk moet maken. Het GIFT-project wordt uitgevoerd door een internationaal consortium van Europese onderzoeksinstituten, eerstelijns hulpverleners, justitiële -, politionele - en  industriële partners. Op Belgisch niveau maakt het NICC samen met de militaire laboratoria van Defensie (DLD) en de federale politie hiervan deel uit.

Gespecialiseerde apparatuur en werkinstructies op het terrein werden ontwikkeld zodat de ordediensten voorbereid zijn bij CBRN-incidenten. De resultaten worden tijdens deze studiedagen voorgesteld.

Mooi meegenomen!

Ook bij ongevallen in clandestiene drugslaboratoria kunnen deze technieken toegepast worden. Ook dit zijn situaties waarbij, door de aard van de gebruikte producten en de activiteiten, heel gevaarlijke situaties kunnen ontstaan – zowel voor de intervenanten zelf als voor de omliggende bewoning en het milieu. Het NICC heeft een internationaal erkende expertise op het gebied van de ontmanteling van dergelijke laboratoria. Met de nieuw opgestoken kennis kunnen we deze ervaringen verder uitbreiden.

CBRN: Chemisch Biologisch Radioactief Nucleair

CSI: Crime Scene Investigaton, forensisch onderzoek van plaats van het misdrijf/besmetting

GIFT: Generic Integrated Forensic Toolbox – set van hulpmiddelen voor CBRN incidenten, die kunnen geïntegreerd worden in de bestaande systemen en procedures. Bestemd voor al wie aanwezig is op een besmette plaats van het misdrijf en/of voor wie met besmette overtuigingsstukken in aanraking komt (civiele bescherming, politie, brandweer, forensisch deskundigen, leger...)

Contact

Jan De Kinder – directeur generaal NICC