De ministerraad heeft het actieplan ter bestrijding van de mensenhandel goedgekeurd.. Het actieplan, dat werd uitgewerkt en voorgelegd door minister van Justitie Jo Vandeurzen, maakt de balans op van het beleid dat de regering sinds de oprichting van de Interdepartementale Coördinatiecel ter bestrijding van de mensensmokkel en de mensenhandel heeft gevoerd. Het bepaalt ook de belangrijke accenten en projecten die de regering tijdens de komende jaren zal uitwerken.
Het plan voorziet in een aantal engagementen op korte en lange termijn. Op korte termijn wil het plan de internationale voortrekkersrol van België op het vlak van de mensenhandel behouden. Op lange termijn wil het plan de vraag terugdringen die vormen van mensenhandel genereert. Het wil tegelijk de uitdrukkelijke maatschappelijke afkeuring bevorderen van elke vorm van uitbuiting van mensen.
Het plan van justitieminister Jo Vandeurzen bevat preventieve en repressieve projecten. Het streeft ook naar aandacht voor de hulp aan slachtoffers en de informatie van het publiek.
Benadering België is internationaal voorbeeld
Mensenhandel en mensensmokkel zijn twee zware vormen van criminaliteit die niet alleen de politieke belangen van België schade toebrengen, maar ook voor de slachtoffers zware inbreuken betekenen op de menselijke waardigheid. Mensenhandel miskent de universele rechten van het individu zoals recht op leven, recht op vrijheid, recht op veiligheid en recht op menselijke waardigheid. De strijd tegen de mensenhandel vertaalt zich dan ook in een strijd voor het behoud van deze rechten.
De Europese Commissie werkte een actieplan mensenhandel uit dat de lidstaten moeten implementeren. België startte als eerste land in de EU met de aanzet tot een integrale en geïntegreerde aanpak van mensenhandel. Dankzij de pragmatische vertaling wordt de Belgische benadering internationaal vaak als goed voorbeeld aangehaald.
Bevoegde ministers coördineren strijd
Bij KB van 16 mei 2004 werd een interdepartementale coördinatiecel opgericht ter bestrijding van mensenhandel en mensensmokkel. Hierin zijn alle bevoegde ministers vertegenwoordigd. Deze cel stelde een actieplan op dat de verdere uitdieping en concretisering van de strijd tegen mensenhandel en mensensmokkel beoogt.
Het plan voorziet concrete actiepunten die uiterlijk tegen 2011 moeten gerealiseerd worden. Preventieve aspecten, bescherming van de slachtoffers van mensenhandel en de opsporing en vervolging van mensenhandelaars staan centraal.
Preventieve acties:
- Er komen geïntegreerde en departementsoverstijgende bewustmakingscampagnes.
- Toekomstige opleidingen en vergaderingen van het expertisenetwerk mensenhandel mikken op de uitwisseling van ‘best practises’ op het stuk van de identificatie van slachtoffers van mensenhandel, het financieel onderzoek, de ontleding van structuren achter dadergroepen en hun bovenlokale en internationale verbanden, het stramien voor het verhoor van slachtoffers mensenhandel.
- We schrijven een onderzoeksdraaiboek voor politieambtenaren, om de inhoud van de dossiers beter te structureren.
- We reduceren het risico op kinderhandel en de gevallen van kinderhandel door middel van systematischer onderzoek. Wat daarbij helpt is:
+ een bewustmaking van alle betrokkenen
+ een richtlijn voor de medewerkers van de burgerlijke stand van de gemeenten over het misbruik van authentieke documenten voor het reizen met of door kinderen.
- We blokkeren internetsites met kinderporno voor de Belgische internetgebruikers op een manier die aansluit bij de werkwijze die andere lidstaten hanteren.
Acties gericht op bescherming:
- We passen de wetgeving in die mate aan dat de niet-begeleide minderjarige slachtoffers van mensenhandel over een verblijfstitel kunnen beschikken, ook als ze niet met Justitie meewerken.
- We schrijven een rondzendbrief m.b.t. het toekennen van de verblijfstitel aan slachtoffers van mensenhandel en we stellen een begeleidende brochure samen.
- We kennen een verblijfstitel toe aan uitgebuit huispersoneel in het milieu van de diplomatie en linken die aan een procedure van arbeidsrecht. Volgens de diplomatieke, strafrechterlijke onschendbaarheid in ons rechtssysteem krijgen slachtoffers nu in principe zelfs geen verblijfstitel als ze met justitie samenwerken.
Acties gericht op opsporing en vervolging:
- We intensifiëren vermogensonderzoeken bij en de financiële bestraffing van mensenhandelaars.
- We creëren een “meertalig” groen nummer “mensenhandel”, al dan niet aansluitend bij andere bestaande of te creëren “groene nummers”, voor vragen van mensen die werken met risicogroepen en risicosectoren, maar ook voor oproepen van de doelgroepen van de verschillende bewustmakingscampagnes. Het functioneren van dergelijke nummers zal worden geregeld met duidelijke vastgelegde procedures voor de dispatching van de meldingen aan de partners.