Illustratie digitalisering justitie

De digitale transformatie van justitie is volop bezig. Twee projecten hebben een voorbeeldrol: Het Centraal register van bescherming van de personen en Crossborder. 

Geen grote digitale revolutie, maar wel concrete vooruitgang in verschillende digitale projecten. Dat is hoe justitie haar digitale transformatie aanpakt. De administratieve vereenvoudiging voor burgers en ondernemingen en de automatisering van repetitieve taken staan hierin centraal.

Het Centraal register lanceerde onlangs een nieuwe e-service om beschermingsdossiers digitaal op te starten en te beheren. Het project Crossborder zet niet alleen in op een doorgedreven digitalisering en automatisering van verkeersboetes, maar ook van de volledige strafketen: van het vaststellen van een overtreding tot het opvolgen van de betaling van de boete. 

Deze projecten blijven niet onopgemerkt bij het grote publiek en werden genomineerd voor verschillende awards.

Centraal register van bescherming van de personen 

Sinds 1 september 2014 geldt er een nieuwe regeling voor de bescherming van volwassenen, beter gekend als bewindvoering. De persoon die onder bewind staat, wordt weliswaar beschermd, maar behoudt toch een bepaalde vorm van autonomie. De bewindvoering regelt de praktische aspecten van het beheer van de goederen en de menselijke aspecten of de zorgverlening aan de persoon.

Eind 2018 werd de procedure vereenvoudigd, gemoderniseerd en geïnformatiseerd. Het sluitstuk van die vernieuwing is de lancering van een nieuwe e-service om beschermingsdossiers digitaal op te starten en te beheren. 

Bedoeling van deze e-service is om de werklast te drukken, de administratie te vereenvoudigen en de procedure toegankelijker te maken voor burgers. Sinds 1 juni 2021 is deze e-service, het Centraal register van bescherming van de personen, een feit. 

De e-service laat toe om een verzoek tot bescherming in te dienen. Men kan ook een nieuw of bestaand beschermingsdossier digitaal wijzigen en onder andere machtigingen aanvragen. De status van een dossiers is vanaf nu altijd en overal controleerbaar en de betrokken partijen worden automatisch op de hoogte gebracht van nieuwe ontwikkelingen binnen een dossier. Daarnaast laat de e-service ook toe om eventuele bezorgdheden rechtstreeks te delen met de vrederechter. Bij technische problemen kan de burger steeds contact opnemen met een contactcenter.

Bij de ontwikkeling van de e-service stond de gebruiksvriendelijkheid ervan centraal. Zo moeten acties, zoals het indienen van een dossier, niet in één keer afgerond worden. Daarnaast suggereert het systeem automatisch welk vredegerecht bevoegd is en geeft het automatisch een waarschuwing wanneer verplichte gegevens of documenten ontbreken. Ten slotte werd er gewerkt met een testpanel om feedback te verzamelen voor de ontwikkelaars van de e-service.

Zoals elk groot digitaliseringstraject kent ook deze e-service zijn kinderziektes. De technische of andere problemen die zich stellen, worden nauw opgevolgd door een stuurgroep en bijgestuurd waar nodig. Op vraag van de advocatuur zullen ook medewerkers van een advocaat tegen het einde van dit jaar toegang krijgen tot de e-service.

Crossborder

Bij de start van het project in 2017 had Crossborder een duidelijk doel: het beheer en de verwerking van verkeersboetes digitaliseren en automatiseren. Dit zorgt voor administratieve vereenvoudiging bij politie, justitie en de burger. Dankzij Crossborder steeg het aantal verkeersdossiers van 4,1 miljoen in 2017 naar bijna 5 miljoen in 2021. Sinds de start van het project betaalt bovendien maar liefst 93% van de overtreders de boete vrijwillig, zonder een bevel tot betalen of een dagvaarding af te wachten.

In 2020 kwamen de correctionele boetes bij, met de coronaboetes als koploper. Sinds begin 2021 beperkt het project zich niet langer tot de financiële strafuitvoering. Ook andere digitaliseringsprojecten, waaronder het nieuwe digitale portaal Just-on-web, zitten nu binnen de scope van Crossborder. 

Ten slotte zet Crossborder ten volle in op de dienstverlening naar burgers en ondernemingen. Zo kunnen burgers nu hun boete beheren en snel en veilig betalen via de website www.justonweb.be/fines of via een QR-code. In 2020 verliep 20% van de betalingen digitaal. Vinden burgers geen antwoord op hun vraag in de uitgebreide online hulp van Just-on-web, dan staat er steeds een contactcenter voor hen klaar om hen te helpen in 4 talen (Nederlands, Frans, Duits en Engels). Op deze manier wil Crossborder de drempel tussen justitie en burgers en ondernemingen verlagen. 

In de prijzen

Deze digitale transformatie gaat niet onopgemerkt voorbij. Beide innovatieve projecten konden verschillende award-nominaties in de wacht slepen.

Crossborder heeft in het verleden al twee mooie awards mee naar huis mogen nemen: de ‘Circle of Police Leadership’ Award voor ‘internationale politionele samenwerking’ in 2019 en de Publica Award voor ‘Security & Safety’ in 2020. Dit jaar is Crossborder genomineerd voor maar liefst 3 awards. 

Allereerst wist het project een nominatie in de wacht te slepen voor de prestigieuze European Public Sector Awards (EPSA) in de categorie ‘Digital Public Administration’. De uitreiking is digitaal te volgen via deze livestream op maandag 29 november tussen 11h15 en 12h15

Daarnaast is Crossborder genomineerd voor de Digital Society Awards for eGov & Smart Cities. In twee categorieën: ‘Duurzaamheid’ en ‘Rendabiliteit’. Deze laatste prijs bekroont het project dat op een zo eenvoudige mogelijke manier, zoveel mogelijk waarde creëert voor de gebruiker én de overheid in termen van tijdswinst, administratieve kosten De uitreiking vindt plaats op donderdag 2 december. 

Ten slotte maakt Crossborder voor de tweede maal kans op de Publica Awards. Wegens de huidige coronamaatregelen heeft de organisatie beslist om de uitreiking uit te stellen naar 18 maart 2022. We wachten dus nog even in spanning af of Crossborder deze award voor de tweede maal maar naar huis mag nemen. 

Ook het Centraal register van bescherming van de personen is genomineerd voor de Publica Award in de categorie ‘Technology’. Razendsnelle technologische ontwikkelingen, nieuwe communicatiemogelijkheden, papierloos werken, nieuwe verwachtingen en noden van de burgers…het Centraal register speelt in op deze snelle en radicale veranderingen, wat zorgt voor een grote productiviteitswinst en een verhoogde toegankelijkheid van justitie. 

Of Crossborder en het Centraal register een award weten te verzilveren, ontdekken we volgende week én in het voorjaar van 2022. 

Justitie is bezig aan een opmerkelijke inhaalbeweging op het vlak van digitalisering. De nominaties van het project Crossborder en de e-service van het Centraal register voor Beschermde Personen bewijzen dat justitie grote stappen vooruit zet. De informatie-uitwisseling wordt sneller, de aanpak menselijker en de dienstverlening straffer. Ik duim alvast dat beide projecten een award mee naar huis mogen nemen, want dat verdienen ze.

Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Justitie